599 planet pozasłonecznych!

0

Nastąpiła długo oczekiwana aktualizacja Encyklopedii Pozasłonecznych Układów Planetarnych. W tej chwili na liście znajduje się 599 egzoplanet – o 26 więcej niż na początku sierpnia. W tym artykule przyjrzymy się nowym planetom pozasłonecznym – niektóre z nich mogą być naprawdę fascynującymi światami.

Co roku w okresie letnim następuje krótki “przestój” w aktualizacjach Encyklopedii Pozasłonecznych Układów Planetarnych (EPE). Następnie kilka lub kilkanaście obiektów wzbogaca EPE – wśród nich znajdują się naprawdę ciekawe egzoplanety. Tak też stało się i tym razem – do listy dołączono szesnaście nowych, obcych i często dziwnych światów. Poniższe zestawienie krótko opisuje każdy z tych obiektów.

PSR 1719-14 b, czyli mały towarzysz… pulsara. Jest to dopiero szósty taki potwierdzony obiekt. PSR 1719-14 b jest o tyle szczególnym obiektem, że jest dużej gęstości (minimum 23 gramy na cm3) i jednocześnie ma masę zbliżoną do masy Jowisza. Duża gęstość tego obiektu sugeruje, że jest on złożony głównie z cięższych od wodoru i helu pierwiastków – prawdopodobnie z węgla oraz niewielkiej ilości tlenu na powierzchni. Jest więc to prawdopodobnie w całości diamentowy obiekt, który swego czasu był jądrem gwiazdy, a teraz istnieje pod postacią białego karła o planetarnej masie. Nie jest to zatem planeta, a raczej pozostałość po gwieździe o bardzo małej masie. Co ciekawe, PSR 1719-14 b krąży bardzo blisko pulsara z czasem zaledwie około 2 godzin i 12 minut w odległości jedynie 60 tysięcy kilometrów.

WASP-50 b jest typowym “gorącym Jowiszem”. Jest to egzoplaneta o masie minimalnej około 47% większej i promieniu około 15% większym od Jowisza. Ta egzoplaneta krąży w odległości około 4,5 mln kilometrów od swej gwiazdy macierzystej z czasem około 47 godzin.

HD 99706 b, o masie porównywalnej z WASP-50 b, lecz krążąca znacznie dalej od swej gwiazdy macierzystej (średnia odległość to 2,14 jednostki astronomicznej, obieg – około 870 dni). Gwiazda macierzysta ma masę około 1,72 razy większą od naszego Słońca a temperatura fotosfery wynosi około 4900 K.

HD 98219 b, będąca kolejnym gazowym gigantem krążącym stosunkowo daleko od swej gwiazdy macierzystej. Ta egzoplaneta ma masę minimalną rzędu 1,8 masy Jowisza i krąży w średniej odległości około 1,23 jednostki astronomicznej z czasem około 470 dni. Gwiazda macierzysta jest czerwonym podolbrzymem – ma masę około 1,3 masy Słońca, promień 4,5 raza większy, a temperatura fotosfery to około 4900 K.

HD 96063 b, będący obiektem podobnego typu co dwa poprzednie z tego zestawienia. Masa tej egzoplanety to 90% masy Jowisza, a orbita porównywalna jest z orbitą Ziemi (poza ekscentrycznością, która w przypadku HD 96063 b wydaje się być znacznie większa). Egzoplaneta krąży wokół gwiazdy o masie Słońca, promieniu około 4,5 razy większym od naszej Dziennej Gwiazdy i temperaturze fotosfery rzędu 5200 K.

– Kolejny obiekt na tej liście to HD 85512 b. Jest to egzoplaneta zupełnie innego typu – prawdopodobnie to zdatna dla życia super-Ziemia o masie około 3,6 masy naszej planety. Wydaje się, że warunki na tej egzoplanecie mogą być odpowiednie dla życia, jeśli chmury przesłaniają więcej niż 50% nieba HD 85512 b. Więcej na temat tej egzoplanety można przeczytać w naszym poprzednim artykule. Jest to jeden z dwóch najpoważniejszych znanych ludzkości kandydatów na planety pozasłoneczne, na których może istnieć życie.

HD 82886 b, będąca kolejnym odpowiednikiem Jowisza (masa minimalna około 1,1 masy tej planety), która krąży stosunkowo daleko (w średniej odległości około 1,65 jednostki astronomicznej) wokół swej gwiazdy macierzystej z czasem rzędu 700 dni. Gwiazda macierzysta jest czerwonym podolbrzymem o masie porównywalnej ze Słońcem i promieniu około 5 razy większym.

HD 5891 b jest znacznie masywniejsza – masę tej egzoplanety szacuje się na około 7,6 masy Jowisza. Obiekt krąży w odległości około 0,76 jednostki astronomicznej od swej gwiazdy macierzystej z czasem rzędu 170 dni. Gwiazda macierzysta to całkiem spory czerwony podolbrzym o masie około 2x większej od Słońca i promieniu prawie dziewięć razy większym.

HD 33142 b jest kolejnym dość typowym obiektem z tego zestawienia. Jest to egzoplaneta podobna do Jowisza (około 1,3 masy tej planety), krążąca w odległości około 1,06 jednostki astromicznej od swej gwiazdy macierzystej z czasem około 330 dni. Gwiazda macierzysta jest także czerwonym podolbrzymem o masie około 50% większej od naszego Słońca i temperaturze fotosfery rzędu 5000 K.

HD 30856 b to następny Jowisz w tym zestawieniu krążący wokół czerwonego olbrzyma. Masa minimalna tej egzoplanety szacowana jest na około 1,8 masy Jowisza. HD 30856 krąży w odległości około 2 jednostek astronomicznych od swej gwiazdy macierzystej z czasem ponad 900 dni. Gwiazda macierzysta to czerwony podolbrzym o masie 35% większej od Słońca i promieniu ponad 4 razy większym.

HD 28678 b jest podobny do kilku poprzednich przykładów – masa minimalna wynosi około 1,7 masy Jowisza, średnia odległość od gwiazdy macierzystej to 1,24 jednostki astronomicznej, a okres obiegu to około 390 dni. Ta egzoplaneta krąży wokół czerwonego podolbrzyma o masie około 70% większej od masy naszego Słońca. Promień tej gwiazdy jest ponad sześć razy większy od promienia Słońca.

– W układzie HD 20794 krążą trzy egzoplanety o oznaczeniach HD 20794 b, c i d. Są to bez wątpienia skaliste obiekty, krążące stosunkowo blisko swej gwiazdy macierzystej – średnie odległości to zaledwie 0,12, 0,20 i 0,35 jednostki astronomicznej. Masy tych skalistych egzoplanet to odpowiednio około 2,7, 2,4 i 4,8 masy Ziemi. Czas obiegu tych egzoplanet wokół gwiazdy macierzystej wynosi odpowiednio około 18, 40 i 90 dni. Gwiazda macierzysta jest podobna do naszego Słońca i ma masę około 0,7 masy naszej Dziennej Gwiazdy. Ten układ wydaje się być bardzo ciekawy – w naszym następnym artykule opiszemy go bardziej szczegółowo.

– Dookoła gwiazdy HD 192310 krążą dwa odpowiedniki Neptuna o oznaczeniach HD 192310 b i c. Masa tych obiektów to odpowiednio około 16 i 24 masy Ziemi. Te egzoplanety krążą w odległościach około 0,32 i 1,18 jednostki astronomicznej od swej gwiazdy macierzystej, która z kolei jest podobna do naszego Słońca i ma masę około 0,8 masy naszej Dziennej Gwiazdy.
Aktualizacja, 03.09.2011 – egzoplaneta HD 192310 b została opisana już wcześniej (początek listopada 2010) jako Gliese 785 b. To zmniejsza liczbę potwierdzonych egzoplanet na EPE do 598. obiektów.

HD 18742 b to kolejny typowy Jowisz, krążący stosunkowo daleko od swej gwiazdy macierzystej. Masa tej egzoplanety to około 2,7 masy Jowisza. HD 18742 b krąży wokół swej gwiazdy w odległości około 1,9 jednostki astronomicznej z czasem około 770 dni. Gwiazda macierzysta jest typu G9.

HD 158038 b to egzoplaneta podobna do większości innych z tego zestawienia. Masa tego obiektu to około 1,8 masy Jowisza, a średnia odległość od gwiazdy wynosi około 1,5 jednostki astronomicznej. Gwiazda macierzysta ma masę około 65% większą od naszego Słońca, a promień jest prawie 5 razy większy. Temperatura fotosfery tej gwiazdy wynosi około 4900 K.

HD 152581 b jest podobna do kilku poprzednich obiektów. Jest to kolejny typowy Jowisz (masa 1,5 masy Jowisza, średnia odległość to 1,5 jednostki astronomicznej) w tym zestawieniu, krążący wokół gwiazdy o masie porównywalnej ze Słońcem i promieniu około 5x większym od naszej Dziennej Gwiazdy.

HD 1502 b jest nieco cięższym obiektem (około 3x bardziej masywnym od Jowisza), również krążącym w stosunkowo dużej odległości od swej gwiazdy macierzystej (1,3 jednostki astronomicznej). Gwiazda tego układu, HD 1502, ma masę około 60% większą od Słońca i promień 4,5 razy większy.

HD 142245 b to kolejny typowy Jowisz z tego zestawienia: masa minimalna szacowana jest na około 1,9 masy Jowisza, a średnia odległość od gwiazdy macierzystej to około 2,8 jednostki astronomicznej. Ta egzoplaneta krąży wokół swej gwiazdy z czasem około 1300 dni, a sama gwiazda macierzysta ma masę około 70% większą i promień około 5,2 razy większy od naszego Słońca.

HD 131496 b jest bardzo podobna do powyżej opisanej egzoplanety. Masa tego obiektu to około 2,2 masy Jowisza. HD 131496 b krąży wokół swej gwiazdy macierzystej w odległości około 2,1 jednostki astronomicznej z czasem około 880 dni. Gwiazda macierzysta ma masę około 60% większą od Słońca i promień około 4,5 raza większy.

HD 116029 b niewiele się różni od większości powyżej opisanych egzoplanet. Jej masa minimalna to około 2,1 masy Jowisza, średnia odległość to 1,73 jednostki astronomicznej, a czas obiegu to około 670 dni. Gwiazda macierzysta również jest podoba do większości z tego zestawienia – masa to 1,58 masy Słońca, a promień to 4,6 promienia Słońca.

HD 108863 b jest również podobna do powyżej opisanych egzoplanet. Jej masa minimalna to ponad 2,5 Jowisza. Średnia odległość i okres obiegu wokół gwiazdy macierzystej to odpowiednio około 1,4 jednostki astronomicznej i 445 dni. Gwiazda macierzysta ma masę około 1,8 masy Słońca, temperaturę fotosfery około 4960 K, a promień wynosi 5,6 promienia Słońca.

HD 106270 b to najcięższy obiekt planetarny w tym zestawieniu – minimalna masa tej egzoplanety jest szacowana na około 11 mas Jowisza. Ta egzoplaneta krąży wokół swej gwiazdy macierzystej w średniej odległości 4,3 jednostek astronomicznych z czasem około 2900 dni. Gwiazda macierzysta ma o 32% większą masę od naszego Słońca i promień 2,5 raza większy od naszego Słońca.

HD 102329 b jest ostatnią nową i potwierdzoną egzoplanetą w tym zestawieniu. Jej masa minimalna to 5,9 masy Jowisza. HD 102329 b krąży w odległości około 2 jednostek astronomicznych od swej gwiazdy macierzystej, która jest prawie dwa razy masywniejsza, a jej promień – ponad sześciokrotnie większy.

Dzięki powyższym nowym egzoplanetom lista potwierdzonych planet pozasłonecznych na EPE wzrosła do 599 obiektów. Niebawem czeka nas zatem sześćsetna egzoplaneta! O pięćsetnej egzoplanecie dowiedzieliśmy się w listopadzie 2010 roku.

(EPE)

Comments are closed.