STS-133: trzeci dzień misji

0

Ten artykuł będzie stale uzupełniany w miarę postępu prac. Zapraszamy do relacji z trzeciego dnia (Flight Day 3 – FD3) misji STS-133. Początek FD3 zaplanowany jest na godzinę 12:53 CET (26.02.2011). Misję będzie można oglądać na  NASA TV. Dodatkowe informacje na temat sposobów jej odbierania znajdują  się na końcu tego artykułu.

Godzina 11:12 CET (27.02.2011)
Kilkanaście minut po godzinie 04:00 CET nastąpiło zakończenie prac przy przenosinach palety ELC-4. Były to długie prace, przez które nastąpiło wydłużenie FD 3 o 30 minut. W tej chwili astronauci śpią – początek nowego dnia na orbicie przewidywany jest na godzinę 13:23 CET. Zapraszamy do naszej relacji z Flight Day 4.

Godzina 02:22 CET (27.02.2011)
Trwają prace przy przenosinach ELC-4. Ramię SRMS przesunęło paletę ELC-4 do nowego punktu, skąd niebawem nastąpi przechwycenie przez SSRMS. ( Ta relacja FD3 zostanie wznowiona za kilka godzin).

Godzina 01:48 CET (27.02.2011)
Astronauci na pokładzie ISS zadecydowali o ukończeniu prac z instalacją ELC-4 dziś. Oznacza to, że astronauci udadzą się na spoczynek 30 minut później – a także później jutro się obudzą.

Godzina 01:38 CET (27.02.2011)
Trwa zamiana bazy (podstawy) dla ramienia SSRMS na platformę MBS.

Godzina 01:18 CET (27.02.2011)
Po przechwyceniu przez ramię SRMS, ramię SSRMS uwolniło paletę ELC-4.

Godzina 01:10 CET (27.02.2011)
Nastąpiło przechwycenie ELC-4 za pomocą ramienia SRMS.

Przechwycenie ELC-4 przez SRMS / Credits – NASA TV

Godzina 00:58 CET (27.02.2011)
Paleta ELC-4 jest już w odpowiednim miejscu do przekazania pomiędzy ramionami SSRMS (należącym do Stacji) a SRMS (należącym do promu).

Godzina 00:41 CET (27.02.2011)
Paleta ELC została już wyciągnięta z ładowni promu Discovery przy pomocy ramienia SSRMS.

Godzina 00:34 CET (27.02.2011)
Poniżej prezentujemy nagranie (przyśpieszone około 60 razy) operacji RPM i dokowania z dzisiejszego dnia (wpierw animacja, a następnie nagranie).

{youtube}N9zM2dPkTGs{/youtube}
Operacja RPM i dokowanie promu Discovery do ISS – 26 lutego 2011 roku / Credits – NASA TV, astralpackrat

Godzina 00:12 CET (27.02.2011)
Canadarm2 (SSRMS) uchwycił paletę ExPRESS Logistics Carrier.

Godzina 00:07 CET (27.02.2011)
Ramię Canadarm2 zbliża się do punktu mocowania, umieszczonego na palecie ELC.

Ramię Stacji zbliża się do punktu mocowania na palecie ELC (NASA TV)
Ramię Stacji zbliża się do punktu mocowania na palecie ELC (NASA TV)

Godzina 23:51 CET (26.02.2011)
Członkowie załogi odpowiedzialni za przenosiny palety ELC za pomocą ramienia Stacji – Mike Barratt oraz Nicole Stott – przygotowują się do pracy w europejskim module obserwacyjnym Cupola.

Godzina 23:45 CET (26.02.2011)
Trwają przenosiny skafandrów EVA, które zostaną użyte w zbliżającym się spacerze kosmicznym.

Godzina 23:37 CET (26.02.2011)
Robotyczne ramię stacji zostało już ustawione w położeniu umożliwiającym rozpoczęcie operacji przenosin palety ELC-4, choć czas rozpoczęcia tej pracy nadal pozostaje nieustalony.

Godzina 23:13 CET (26.02.2011)
Procedura przenosin ELC umożliwia również przerwanie operacji i jej dokończenie w kolejnym dniu lotu.

Godzina 23:06 CET (26.02.2011)
Konferencja kończy się. Wnioski z niej płynące wydają się podsumowywać dzisiejsze cumowanie słowem “rutynowy”.

Godzina 22:57 CET (26.02.2011)
Przyczyną drobnego opóźnienia względem oryginalnego planu był nieco dłuższy czas wykonywania manewrów podejścia do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, który rzutował na kolejne operacje.

Godzina 22:52 CET (26.02.2011)
Brak problemów w trakcie podchodzenia do stacji, choć procedura cumowania ‘hard dock’ trwała nieco dłużej niż oczekiwano. Odchylenia w ustawieniu systemu cumowniczego zostały poprawione przez same mechanizmy tego urządzenia.

Godzina 22:50 CET (26.02.2011)
Tymczasem rozpoczyna się konferencja zespołu MMT.

Godzina 22:36 CET (26.02.2011)
Wszyscy astronauci znajdują się już na pokładzie Stacji. Wkrótce dowódca ISS – Scott Kelly przeprowadzi krótkie szkolenie dotyczące bezpieczeństwa dla nowo przybyłej załogi, a następnie rozpocznie się operacja przenosin palety ELC – ExPRESS Logistics Carrier. Procedura zakłada pochwycenie ELC za pomocą ramienia stacji, jej przenosiny z ładowni wahadłowca, a następnie przechwycenie przez ramię SRMS promu. Ostateczny montaż ELC na module kratownicy S3 zakłada ponowne użycie ramienia stacji – Canadarm2.

Godzina 22:35 CET (26.02.2011)
Załoga promu Discovery przechodzi na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Astronauci witają się w module Harmony.

Godzina 22:30 CET (26.02.2011)
Astronauci misji STS-133 nadal znajdują się na pokładzie promu Discovery. Z tego względu konferencja zespołu MMT zostanie nieco opóźniona. Jednocześnie wkrótce po przejściu załogi promu rozpoczną się przygotowania do przeniesienia palety ELC z ładowni wahadłowca.

Godzina 22:16 CET (26.02.2011)
Drugi z włazów modułu PMA został otwarty! Załoga Stacji oczekuje na wejście astronautów przybyłych promem Discovery.

Godzina 22:12 CET (26.02.2011)
Rozpoczęto wyrównywanie ciśnienia panującego wewnątrz promu do panującego na stacji kosmicznej. Operacja ta jest niezbędna do otwarcia włazów, choć nie powinna zająć więcej niż kilka sekund.

Godzina 21:53 CET (26.02.2011)
Około godziny 22:30 CET powinna rozpocząć się konferencja zespołu MMT, opisująca stan misji. W międzyczasie nastąpiło przywrócenie poprawnej orientacji ISS.

Godzina 21:29 CET (26.02.2011)
Kilka minut temu otwarto pierwszy z włazów pomiędzy promem a ISS. Ten właz znajdował się od strony Stacji, pomiędzy modułem Harmony a PMA-2.

Godzina 21:15 CET (26.02.2011)
Tuż po godzinie 21:00 CET nastąpiło zabezpieczenie połączenia pomiędzy Discovery a ISS. Przez następne kilkanaście minut trwały testy szczelności połączenia. Wydaje się w tej chwili, że otwarcie włazów i przywitanie załóg nastąpi około 23:00 CET.

Godzina 20:57 CET (26.02.2011)
Po obu stronach węzła PMA-2 trwają prace przygotowujące do otwarcia włazów. Powitanie załóg powinno nastąpić około godziny 22:20 CET, ale możliwe są drobne opóźnienia.
W tej chwili połączenie pomiędzy promem Discovery a Stacją nie jest jeszcze w pełni zabezpieczone – trwa wygaszanie tłumień, które powstały w trakcie dokowania. Z tego powodu ISS i Discovery są w trybie “free drift”, w którym nie następuje aktywna kontrola orientacją Stacji. Jest to normalne zjawisko po dokowaniu masywnego obiektu, jakim jest prom kosmiczny.

Godzina 20:44 CET (26.02.2011)
Po zadokowaniu promu Discovery do Stacji łączna masa tego kompleksu orbitalnego to ponad 550 ton. Jest to absolutny rekord w dotychczasowej historii astronautyki. Ta wartość prawdopodobnie przez najbliższe kilka lub nawet kilkanaście lat nie zostanie poprawiona.

Godzina 20:27 CET (26.02.2011)
Dokowanie promu Discovery doprowadziło do jedynego w swoim rodzaju momentu, w którym wszystkie rodzaje aktualnie służących pojazdów należących partnerów programu ISS są przyłączone do Stacji. Są to kolejno – prom kosmiczny, kapsuły załogowe Sojuz oraz bezzałogowe pojazdy Progress, ATV i HTV. To prawdziwie historyczna chwila dla załogowej astronautyki!

Godzina 20:21 CET (26.02.2011)
Pierwsze zdjęcia z kamer stacji pokazują prom Discovery zadokowany do ISS.

Pierwsze ujęcie prom Discovery zadokowany do ISS. Na obrazie widać także pojazd HTV-2. / Credits - NASA TV
Pierwsze ujęcie prom Discovery zadokowany do ISS. Na obrazie widać także pojazd HTV-2 (NASA TV)

Godzina 20:15 CET (26.02.2011)
Udane dokowanie! Było to ostatnie w historii w historii dokowanie promu Discovery do stacji kosmicznej ISS.

Godzina 20:00 CET (26.02.2011)
Pozostały ostatnie 30m do połączenia.

Godzina 19:54 CET (26.02.2011)
Discovery znajduje się około 60m od stacji.

Godzina 19:43 CET (26.02.2011)
Kontrola lotu wydała zgodę na dokowanie promu Discovery do ISS. Dokowanie za około 25 minut.

Godzina 19:25 CET (26.02.2011)
Manewr RPM został ukończony. Teraz Discovery zostanie skierowany przed stację ISS skąd rozpocznie ostateczną fazę zbliżania.

Mozaika przedstawiająca manewr RPM promu Discovery / Credits - NASA TV, kosmonauta.net
Mozaika przedstawiająca manewr RPM promu Discovery (NASA TV//kosmonauta.net)

Godzina 19:20 CET (26.02.2011)
Trwa manewr RPM. Discovery obrócił się już o 180 stopni i zwrócony jest osłoną termiczną w kierunku ISS.

Godzina 19:15 CET (26.02.2011)
Początek manewru RPM! Discovery znajduje się około 180m poniżej stacji. Podczas RPM załoga znajdująca się na pokładzie ISS wykona szczegółową dokumentację fotograficzną osłony termicznej.

Godzina 19:04 CET (26.02.2011)
Około 10min. do rozpoczęcia manewru RPM. Discovery znajduje się teraz dokładnie poniżej stacji. Odległość do ISS wynosi około 270m.

Godzina 18:57 CET (26.02.2011)
Po raz kolejny użyto silniczków RCS do przeprowadzenia kolejnego manewru korekcyjnego, MC-4. Discovery znajduje się około 600m od ISS. Załoga otrzymała także zgodę na wykonanie manewru Rendezvous Pitch Maneuver (RPM).

Godzina 18:45 CET (26.02.2011)
Odległość dzieląca wahadłowiec od stacji wynosi mniej niż 2400m. Przed chwilą wykonano krótki manewr korekcyjny MC-3.

Godzina 18:34 CET (26.02.2011)
Discovery zbliża się do ISS z prędkością około 4,5 m/s.

Godzina 18:30 CET (26.02.2011)
Manewr korekcyjny MC2 zakończony pomyślnie.

Godzina 18:29 CET (26.02.2011)
Wahadłowiec znajduje się w odległości trochę ponad 5km od ISS.

Godzina 18:27 CET (26.02.2011)
Uruchomiony został instrument DragonEye, należący do firmy SpaceX. Jednostka ta jest zainstalowana w pobliżu węzła cumowniczego Discovery. Jej zadaniem będzie zbieranie informacji podczas procedury dokowania. Zebrane dane posłużą do udoskonalenia systemu dokowania, który będzie używany przez kapsuły Dragon. W 2011 roku przynajmniej dwie misje tych kapsuł powinny odwiedzić Stację ISS, w tym jedna (DEMO-3) zakończy się dokowaniem.

Godzina 18:06 CET (26.02.2011)
Pozostała godzina do manewru RPM.

Godzina 18:03 CET (26.02.2011)
Podczas widowiskowego manewru RPM wahadłowca, polegającego na obrocie maszyny wzdłuż jego osi dziób-ogon, załoga Stacji ISS będzie wykonywała zdjęcia jego poszycia termicznego. Paolo Nespoli będzie wykonywał zdjęcia aparatem z obiektywem 800mm natomiast Cady Coleman aparatem z obiektywem 400mm. Ze stoperem w ręku nad całą procedurą czuwać będzie Scott Kelly – dowódca Stacji. Kilkaset wykonanych zdjęć zostanie przesłanych na Ziemię, gdzie ich analizą zajmie się zespół inżynierów weryfikujący stan poszycia Discovery.

Godzina 17:55 CET (26.02.2011)
Wykonany został mniejszy manewr korekcyjny MC1.

17:45 CET (26.02.2011)
Pomyślnie przeprowadzony manewr TI można obejrzeć poniżej. Jest to obraz z kamer Stacji ISS na wahadłowiec w odległości 14,5 km. Moment odpalenia lewego silnika OMS widoczny jest doskonale w 0:35 sekundy nagrania :

{youtube}nnhpMfBbhkk{/youtube}
Odpalenie TI widoczne z kamer ISS / Credits: youtube.com, Ronsmytheiii

Godzina 17:36 CET (26.02.2011)
Manewr TI został wykonany poprawnie. Wahadłowiec znajdował się wtedy 14,5 km od Stacji ISS. Dzięki temu manewrowi Discovery wszedł na trajektorię podejścia do ISS.

Godzina 17:34 CET (26.02.2011)
Discovery ustawił się odpowiednio do wykonania odpalenia TI (Terminal Initiation), które wykonane zostanie za pomocą lewego silnika OMS. Odpalenie będzie trwało 11 sekund, zmiana prędkości wyniesie 2,56 m/s.

Godzina 17:06 CET (26.02.2011)
Wahadłowiec jest w odległości 35 km od Stacji.

Godzina 16:50 CET (26.02.2011)
Przeprowadzono za pomocą silniczków korekcyjnych RCS (Reaction Control System) manewr NCC.

Godzina 16:06 CET (26.02.2011)
Pomyślnie wykonano manewr NC-4 za pomocą dwóch silników OMS. Odpalenie trwało 65 sekund, a zmiana prędkości wyniosła nieco ponad 31 m/s.

Godzina 16:01 CET (26.02.2011)
Załoga wahadłowca poinformowała o widoczności Stacji ISS. Dystans dzielący ISS i prom zmniejszył się już do 64 kilometrów.

Godzina 15:44 CET (26.02.2011)
Discovery jest w odległości nieco ponad 100 kilometrów od Stacji ISS. Trwają przygotowania do wykonania kolejnego manewru korekcyjnego.

Godzina 15:31 CET (26.02.2011)
Kilka chwil temu miało miejsce odpalenie korekcyjne NH, które podniosło orbitę wahadłowca do poziomu orbity Stacji ISS. Astronauci godzinę temu weszli już w procedury związane z manewrami podejścia do ISS.

Godzina 14:19 CET (26.02.2011)
W międzyczasie przeprowadzony został zrzut nieczystości i wody z wahadłowca. Jest to standardowa procedura mająca miejsce na kilka godzin przed dokowaniem.

Godzina 12:57 CET (26.02.2011)
“Dzień dobry Discovery!” – przywitał załogę CAPCOM Kontroli Misji. Piosenka na pobudkę dedykowana została Benjaminowi A. Drew.

Widok z kamery umieszczonej w ładowni, widoczne światła w kokpicie, na drugim ujęciu Tunezja i Libia / Credits: NasaTv
Widok z kamery umieszczonej w ładowni, widoczne światła w kokpicie, na drugim ujęciu Tunezja i Libia (NASA TV)

Godzina 12:41 CET (26.02.2011)
Pobudka załogi powinna mieć miejsce za 12 minut.

Godzina 11:31 CET (26.02.2011)
Podsumowanie wydarzeń wczorajszego Flight Day 2 można zobaczyć w poniższym nagraniu.

{youtube}k10wi2xdt-k{/youtube}
Flight Day 2 misji STS-133 / Credits – NASA TV, issmania11

Godzina 10:45 CET (26.02.2011)
Za nieco ponad dwie godziny rozpocznie się Flight Day 3 misji STS-133. Dziś prom Discovery powinien zadokować do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Będzie to początek wspólnych prac załóg ISS i misji STS-133.Pobudkę zaplanowano na godzinę 12:53 CET. Przez następne kilka godzin Discovery będzie się zbliżać do ISS, by wreszcie o godzinie 19:06 CET zbliżyć się na odległość 180 metrów, gdzie dokonany zostanie manewr RPM. Następnie, o godzinie 20:19 CET nastąpi połączenie promu ze Stacją. Otwarcie włazów i przywitanie załóg zaplanowane jest na godzinę 22:18 CET.
Dokowanie promu do ISS jest zawsze bardzo ciekawym wydarzeniem, obfitującym we wspaniałe widoki. Dlatego warto dziś wieczorem oglądać NASA TV.

W języku polskim dyskusja na temat misji STS-133 toczy się na Polskim Forum Astronautycznym.
{jathumbnail off}O sposobach i programach do oglądania NASA TV można przeczytać pod tym linkiem.

Comments are closed.