Dwudziesty stycznia 2011 roku zapowiada się wyjątkowo dla astronautyki. Tego dnia na orbitę polecą Bocian, Zenit oraz Delta.
HTV-2 (start przełożony na 22 stycznia)
“Rakietowy” czwartek rozpocznie się od wystrzelenia na orbitę drugiego w historii japońskiego statku towarowego HTV-2 “Bocian 2” (ang. Kounotori 2), który dostarczy na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) ponad 4 tony zapasów, eksperymentów i jedzenia.
Japońska Agencja Kosmiczna JAXA planuje wystrzelić rakietę H-IIB ze statkiem HTV-2 (H-II Transfer Vehicle) na pokładzie o godzinie 7:29 CET (czasu polskiego) dnia 20. stycznia 2011 roku. Miejscem startu będzie Centrum Kosmiczne Tanegashima, położone w południowej Japonii. Po wystrzeleniu statku na niską orbitę wokółziemską rozpocznie się tygodniowy okres “doganiania” Stacji ISS.
Dwudziestego siódmego stycznia Inżynierowie Lotu znajdujący się na pokładzie orbitalnego laboratorium – Cady Coleman i Paolo Nespoli, wykonają manewr robotycznym ramieniem Canadarm2, polegający na jego pełnym rozłożeniu i pochwyceniu HTV-2. Następnie statek zostanie zadokowany do nadir (zwróconego w stronę Ziemi) portu cumowniczego na module Harmony. Jest to procedura odmienna od tych, stosowanych przez rosyjskie i europejskie statki załogowe, które potrafią dokować automatycznie.
Kilka dni po zadokowaniu, z ładowni statku zostanie wyciągnięta paleta, na której umieszczone są części zapasowe różnych części Stacji ISS. Zostanie ona tymczasowo przytwierdzona do zewnętrznego modułu eksperymentalnego EF (Exposed Facility). Pozostała część cargo, znajdująca się w przedziale ciśnieniowym HTV-2, zostanie przeniesiona przez załogę. Pod koniec marca na pokład statku zostaną załadowane odpadki oraz inne nieprzydatne rzeczy, a następnie po odcumowaniu przeprowadzone zostanie kontrolowane zniszczenie w atmosferze Ziemi.
HTV-2 składa się z czterech cylindrycznych sekcji. Dwóch ładowni (jednej ciśnieniowej i jednej niehermetyzowanej), modułu awioniki i części silnikowej. Statek posiada długość 920 cm, średnicę 440 cm. Jego masa startowa wyniesie 16,5 tony, w tym 6 ton ładunku (4,5 tony w ładowni ciśnieniowej).
“Kounotori 2” dowiezie na ISS szereg urządzeń i wyposażenia, m.in.:
- “Kobairo” – Gradient Heating Furnace – próżniową komorę grzewczą z gradientem temperatury do otrzymywania wysokiej jakości kryształów z topionych materiałów (15 próbek). Próbki będą poddawane temperaturze od 500°C do 1600°C, utrzymywanej z dokładnością 0,2°C;
- Multipurpose Small Payload Rack (MSPR) – wielozadaniowa komora eksperymentalna składają się z trzech stref: przestrzeni roboczej, powierzchni roboczej i małej strefy eksperymentalnej. Jednym z zaplanowanych dla MSPR eksperymentów będzie Aquatic Habitat – program hodowli małych ryb, w celu zbadania wpływu mikrograwitacji i promieniowania kosmicznego na ich rozwój;
- EP (Exposed Pallet) z dwoma amerykańskimi Orbital Replacement Units, FHRC (Flex Hose Rotary Coupler) i CTC-4 (Cargo Transportation Container). Dwa ostatnie zostaną przemieszczone z EP do ExPRESS Logistic Carrier 4, jednego z wielu modułów eksperymentów na ISS za pomocą ramienia “Dextre”.
Istotnym pozostaje fakt, iż platformę eksperymentalną ELC-4 (ExPRESS Logistic Carrier 4) dostarczy na Stację ISS amerykańska misja STS-133 promu kosmicznego, będąca obecnie wciąż przygotowywana do ostatniego lotu – trwają zakrojone na szeroką skalę modyfikacje struktury środkowej sekcji zewnętrznego zbiornika paliwa ET (External Tank). W związku z tym jednostki ORU, dostarczone przez HTV-2, będą utrzymywane przez robota SPDM (Special Purpose Dextrous Manipulator) do czasu przybycia wahadłowca Discovery.
NASA TV będzie transmitować start od godziny 07:00 czasu polskiego.
Start rakiety Zenit-3F
Na godzinę 13:29 CET zaplanowany jest drugi start rakietowego czwartku. Z kosmodromu Bajkonur ma wystartować rakieta nośna Zenit-3F. Ładunkiem jest satelita Elektro-Ł 1, który zostanie zamieszczony na orbicie geostacjonarnej nad 76 stopniem szerokości wschodniej. Satelita osiągnie cel w 8 godzin i 58 minut od momentu startu.
Zaprojektowana przez ukraińskie biuro konstrukcyjne Jużnoje, rakieta Zenit jest pozostałością radzieckiego programu rakiety Energia. W tej roli wykorzystane zostały tylko dwa razy – wynosząc bojową stację kosmiczną Poljus (tu nie udało się wprowadzić obiektu na orbitę) oraz wahadłowiec Buran. Zenity miały również wynosić na orbitę załogowe statki Sojuz, plan ten zarzucono jednak po rozpadzie Związku Radzieckiego.
Wariant rakiety Zenit-3F posiada trzy stopnie rakietowe. Pierwszy napędzany jest ciekłym tlenem i przetworzoną naftą (tak zwana mieszanka paliwowa RP-1). RD-171, jedyny silnik stopnia pracuje przez 150 sekund. Drugi stopień rakiety korzysta z tej samej mieszanki paliwa, używa jednak dwóch silników: RD-120 oraz RD-8. Pracują one przez 315 sekund. Trzecim stopniem rakiety jest Fregat-SB potrafiący wielokrotnie odpalać silniki i zdolny do umieszczania satelitów na różnych średnich i wysokich orbitach.
Elektro-Ł 1, pierwszy satelita z serii, został zaprojektowany przez biuro konstrukcyjne Ławoczkina. Jest to już drugie pokolenie satelitów meteorologicznych Elektro. Masa satelity wynosi 1740 kg, a czas działania przewidziany jest na 10 lat.
Start rakiety Delta-4 Heavy
Ostatni start rakietowego czwartku nastąpi ze Stanów Zjednoczonych o godzinie 22:08 czasu polskiego. Z kosmodromu Vandenberg na Wschodnim Wybrzeżu wystartuje rakieta nośna Delta-4H. Ładunkiem jest tajny satelita wywiadowczy oznaczony jako NRO L-49. O samym satelicie wiadomo tylko, iż jest częścią programu zwiadu optycznego Improved Crystal (KH-12). Jego masa wynosi aż 19600 kg (więcej od HTV-2!) i prawdopodobnie jest w stanie rozróżnić obiekty większe od 15 cm. Jutrzejszy start wyniesie szóstego satelitę z serii KH-12.
Będzie to również pierwszy start rakiety Delta-4H z kosmodromu Vandenberg. Rakieta zostanie wystrzelona z wyrzutni SLC-6, z której 25 lat temu planowano wystrzeliwać wahadłowce kosmiczne na orbity polarne. Pierwszy lot wahadłowca z Vandenbergu, STS-62A Discovery, planowano wykonać w lipcu 1986 roku. Katastrofa Challengera zrewidowała jednak te plany.
Delta 4 Heavy jest największą rakietą z rodziny. Jest w stanie wynieść 25 ton na niską orbitę okołoziemską oraz 6275 kg na orbitę geostacjonarną. Na konstrukcję rakiety składają się dwa boostery CBC (Common Booster Core) zasilane ciekłym tlenem i wodorem oraz pracujące na silniku RS-68. Drugi stopień rakiety zasilany jest również tym samym paliwem, a pracuje na silniku RS-10. Od inauguracyjnego lotu w 2004 roku wariant rakiety miał cztery udane starty.
W dniu 20 stycznia serwis Kosmonauta.net przeprowadzi relacje “na żywo” ze startów rakiet H-IIB oraz Delta IV Heavy. Serdecznie zapraszamy!
