Nowe zdjęcie wykonane przez FORS2 ukazuje radioźródło Centaur A, znane również jako NGC 5128. Można na podstawie wykonanego zdjęcia odnieść niebanalne wrażenie, iż astronomia dostarcza nam wielu estetycznych doznań, jednak ukazana galaktyka jest także interesującym obiektem pomagającym zrozumieć istotę galaktyk aktywnych. Z pewnością jest to także najbardziej kompleksowo przebadany obiekt nieba południowego.
Centaur A jest badany w sensie obserwacyjnym poprzez wszystkie długości widmowe, od radiowych, przez podczerwone, widzialne oraz promieniowanie X, a skończywszy na ultrakrótkim promieniowaniu gamma. FORS2 ze swoim dużym polem widzenia oraz świetnymi parametrami optycznymi (rozdzielczość), umożliwia przebadanie pod kątem globalnym rejonu aktywnego w Centaurze A w zadowalającym detalu. Na zdjęciu widoczna jest ogromna liczba świecących na niebiesko, masywnych gwiazd.
Centaur A jest jednym z najbardziej charakterystycznych przykładów obiektów emitujących promieniowanie na falach radiowych, tudzież jest to galaktyka aktywna (AGN). Na zdjęciach uzyskanych w świetle widzialnym, cienkie warstwy pyłu prawie całkowicie zasłaniają centrum galaktyki. Obserwacja tej struktury została po raz pierwszy zgłoszona przez Sir Johna Herschel’a w 1847 roku. Do 1949 roku, NGC 2467 uważano za dziwny obiekt naszej Drogi Mlecznej, jednak w późniejszym czasie zidentyfikowano go jako potężną galaktykę radiową i wprowadzono oznaczenie Centaur A. Obiekt jest oddalony od Ziemi o około 10-13 milionów lat świetlnych (3-4 megaparseki), a jasność obserwowana jest około 5-8 razy za słaba, aby można było ją dostrzec gołym okiem.
Istnieją silne dowody na to, iż Centaur A powstał w wyniku połączenia eliptycznej galaktyki ze spiralną, ponieważ eliptyczne galaktyki przypuszczalnie nie mogłyby zawierać wystarczająco dużo pyłu i gazu potrzebnych do uformowania młodych, niebieskich gwiazd widocznych na krawędziach pyłowej poprzeczki rozciągającej się w poprzek zdjęcia. Jądro Centaur A ma średnicę zaledwie 10 dni świetlnych, co czyni je najmniejszym znanym radioźródłem poza naszą Drogą Mleczną Dżet wysokoenergetycznych cząsteczek wyrzucanych z centrum jest obserwowany w zakresie radiowym i promieniowania X. Przypuszcza się, iż w jądrze znajduje się supermasywna czarna dziura o masie około 100 milionów mas Słońc.
Zdjęcie jest złożone z trzech ekspozycji – B (300 sekundowe naświetlanie, rozdzielczość 0.6 arcsec, widoczna w niebieskim kolorze), V (240 sekundowe naświetlanie, rozdzielczość 0.6 arcsec, w zielonym) oraz R (240 sekund, 0.55 arcsec, w czerwonym). Na zdjęciu w pełnej rozdzielczości widoczne są oryginalne piksele. FORS2 (FOcal Reducer/low dispersion Spectrograph) jest wielo trybowym instrumentem w obserwatorium ESO Very Large Telescope.
Źródło: ESO
