Opportunity kieruje się w kierunku wschodnim

0

Od kilkunastu tygodni Opportunity był kierowany po trasie, która omijała obszar wydm mogących skutkować zakopaniem się łazika w gruncie marsjańskim. Obecnie Opportunity dotarł do miejsca z którego może on kontynuować dalszą podróż w kierunku głównego celu jakim jest krater Endeavour.

Zima na równinach Meridiani
Podobnie jak Spirit, także i Opportunity doświadcza skutków marsjańskiej zimy i związaną z tym mniejszą zdolność wytwarzania energii elektrycznej. Cała energia pochodzi z paneli słonecznych, które niestety stale pokrywane są pyłem marsjańskim co skutkuje ich mniejszą wydajnością. Z całą pewnością więc dobrą wiadomością było częściowe wyczyszczenie paneli przez powiewy marsjańskiego wiatru, które nastąpiło w maju. Mimo, iż usunięta ilość zgromadzonego pyłu była raczej niewielka, zanotowano wzrost generowania energii elektrycznej na poziomie 10%, to w okresie zimowym każda dodatkowa ilość dostępnej energii elektrycznej jest bardzo dobrą wiadomością. Dodatkowo ten sam powiew usunął także część pyłu z obiektywów kamery panoramicznej. W dniach 12/13 maja na Marsie miało miejsce przesilenie zimowe. Oznacza to, iż z każdym mijającym miesiącem marsjańska zima będzie stopniowo ustępować, co skutkować będzie lepszym budżetem energetycznym dostępnym dla Opportunity. Szukając sposobów efektywniejszego planowania działań, zespół odpowiedzialny za łazik wpadł na pomysł aby wykorzystać wydmy marsjańskie po których porusza się łazik w celu lepszego ustawienia paneli słonecznych. Taki nietypowy sposób zmiany kąta padania promieni słonecznych na baterie słoneczne umożliwia zwiększenie ilości wyprodukowanej energii elektrycznej.

Wschodnia trasa w kierunku krateru Endeavour
Obecnie głównym celem Opportunity jest krater o średnicy 22km nazwany Endeavour. Jak pokazują obserwacje wykonane z orbity. W okolicach krateru zanotowano występowanie śladów po znajdującej się niegdyś wodzie w postaci glinianów. Jak dotąd ten materiał nigdy nie był badany z bliska przez łaziki. Eksploracja krateru Endeavour może więc dostarczyć wielu niezwykle ciekawych danych naukowych.

Ostatnie zmiany pozycji pokazują, że Opportunity rozpoczął podróż w kierunkach wschodnich, które wiodą w kierunku krateru Endeavour. Jak wiadomo, od dłuższego czasu łazik poruszał się na zachód (od Sol-1930), a następnie na południe (Sol-2042). Ta nietypowa trasa miała na celu ominięcie obszaru o dużej liczbie dosyć sporych wydm, które utrudniałyby poruszanie się łazika. Obecnie Opportunity jest na południe od tego obszaru więc możemy się spodziewać nowych odcinków pokonywanych w kierunkach wschodnich ewentualnie południowo-wschodnich. Podążając tą trasą Opportunity najprawdopodobniej odwiedzi 90-cio metrowy krater, który wstępnie został nazywany Santa Maria. Ta formacja znajduje się około 5.5km od obecnej pozycji, niemal dokładnie w połowie drogi do krateru Endeavour.

Zapewne wiele osób już teraz zastanawia się jak będzie wyglądała trasa wędrówki gdy Opportunity dotrze już w pobliże krawędzi krateru Endeavour. Który jej fragment zostanie zbadany jako pierwszy? Najprawdopodobniej zespół planujący działania łazika na Marsie skieruje go w kierunku najbliższych obecnej lokalizacji formacji, które otaczają ten krater. Dokładnie taką samą strategię zastosowano gdy planowano trasę łazika Spirit do wzgórz w kraterze Gusev’a, czy trasę łazika Opportunity do krateru Victoria. Dalsze szczegóły wędrówki w okolicy krateru Endeavour poznamy zapewne dopiero gdy w miarę zbliżania się do krawędzi kamery navcam i pancam będą fotografować coraz to więcej szczegółów tej formacji.

Ostatnio pojawiła się też informacja dotycząca nazw jakie mają być nadawane kolejnym miejscom odwiedzanym przez Opportunity podczas badania krateru Endeavour. Podczas eksploracji krateru Victoria, nazwy takie jak Cape Verde czy Cape Frio były ściśle związane wyprawą Ferdynanda Magellana dookoła świata w XVI wieku. W przypadku krateru Endeavour nazwy mają nawiązywać do miejsc, które w swej podróży odwiedził angielski żeglarz i odkrywca James Cook na pokładzie statku “Endeavour”.

Potencjalny problem z mechanizmem PMA?
W ostatnim tygodniu pojawiły się nieoficjalne informacje o potencjalnym problemie z serwomechanizmami znajdującymi się w maszcie na którym znajdują się kamery pancam i navcam tzw. Pancam Mast Assembly (PMA). Zabudowane wewnątrz PMA mechanizmy odpowiedzialne są za obracanie kamerami dookoła osi poziomej jak i pionowej. Jak donoszą osoby związane z forum unmannedspaceflight.com problem pojawił się podczas dnia marsjańskiego 2257, kiedy to kamery nie zostały skierowane w prawidłowym kierunku. Podczas Sol-2259 ekipa naziemna zdecydowała się na przetestowanie mechanizmów odpowiedzialnych za poruszaniem masztem PMA. Obecnie nie ma oficjalnych informacji dotyczących przyczyn tej anomalii. Nie wiadomo więc, czy problem był spowodowany przymarznięciem ruchomych elementów masztu, czy jest to dużo bardziej poważny problem techniczny. Z pewnością awaria tych mechanizmów byłaby sporą stratą. Jednak wpływ na planowanie nowych tras łazika nie byłby aż tak duży. Opportunity posiada dwie pary kamer hazcam, poza tym dostępne są też dane fotograficzne z kamery wysokiej rozdzielczości HiRISE z sondy MRO, które bardzo ułatwiają planowanie nowych tras.

Źródło: NASA, unmannedspaceflight.com, planetary.org

Zdjęcie masztu Pancam Mast Assembly (PMA) z kamerami navcam i pancam (NASA/JPl)

Zdjęcia pokazujące kratery Victoria, Endeavour oraz Lazu. Na zbliżeniu widoczna jest krawędź krateru Endeavour do którego powinien dotrzeć Opportunity. Kolorem czerwonym zaznaczono obszar najbliższy obecnemu położeniu łazika (NASA/JPL/Krzysztof Kajda/Google Earth)

Wstępnie planowana przyszła trasa łazika Opportunity (kolor niebieski). W połowie drogi widoczny jest krater Santa Maria. (NASA/JPL/Eduardo Tesheiner/Google Earth)

Comments are closed.