LRO fotografuje radzieckie lądowniki księżycowe programu Łuna

0

Należąca do NASA sonda kosmiczna LRO (Lunar Reconnaissance Orbiter) wykonała przelot nad rejonem lądowania radzieckiej sondy Łuna-20, która wylądowała na Księżycu w pobliżu Mare Foecunditatis (Morza Obfitości), w rejonie nazywanym wzgórzami Apolloniusa (Apollonius highlands). Była to jedna z trzech udanych, radzieckich misji, które miały za zadanie przywiezienie próbek księżycowego gruntu z powrotem na Ziemię – w tym przypadku było to około 55 gramów materiału. Według źródeł radzieckich miejsce lądowania było oddalone zaledwie o około 1,5 kilometra od miejsca katastrofy innego pojazdu tego typu – Łuny 18, choć jest to wartość szacunkowa.

Łuna 20 była konstrukcyjnie zbliżona do Łuny 16 i wyposażona w wiertło, którego zadaniem było przewiercenie się na kilkadziesiąt centymetrów i pobranie próbki, po czym ramię na którym było zamontowane zmieniało pozycję, umożliwiając umieszczenie wywierconego materiału w kapsule stopnia powrotnego.

Zasobnik wystartował z powierzchni Księżyca 22 lutego 1972 roku i po trzech dniach wylądował na terenie Związku Radzieckiego (obecnie Kazachstan).

Jednocześnie lądownik pozostał na powierzchni – podobnie jak to ma miejsce w przypadku amerykańskich lotów załogowych. Jest to związane z prostą koniecznością minimalizacji masy powrotnej, przez co wymagana ilość paliwa do startu jest mniejsza – wymusiło to niejako konstrukcję dwustopniową. Zdjęcie opublikowane przez operatorów kamery wysokiej rozdzielczości LROC pokazują właśnie ten obiekt na powierzchni, będący tam od 38 lat.

Przy powiększeniu ujawniają się szczegóły konstrukcji Łuny-20 – jest to możliwe dzięki sprzyjającym warunkom oświetleniowym terenu podczas wykonywania zdjęcia.

Orbiter księżycowy LRO wykonał również zbliżenie na inny radziecki lądownik – Łunę 24, stanowiącą element ostatniej, radzieckiej misji typu ‘sample return’ do Srebrnego Globu. Jej zadaniem było również pobranie materiału – tym razem z regionu Mare Crisium (Morza Przesileń), będącego również jednym z miejsc występowania masconu – anomalii grawitacyjnej związanej z budową geologiczną tego regionu. Pojazd ten wypełnił zadanie powierzone wcześniejszemu urządzeniu – Łunie 23, której system zbierania próbek uległ uszkodzeniu w trakcie lądowania. Według radzieckich wyliczeń Łuna 24 osiadła w odległości zaledwie kilkuset metrów, zebrała 170 gram materiału, po czym odesłała go na Ziemię.

W tym samym przelocie udało się również sfotografować lądownik nieudanej misji Łuna 23, istotnie znajdujący się w niewielkiej odległości od swojego siostrzanego urządzenia – Łuny 24 – co można zaobserwować przeglądając złożenie zdjęć z przelotu, dostępne tutaj.

LRO umożliwia wykonywanie zdjęć obiektów leżących na powierzchni Księżyca z rozdzielczością graniczną wynoszącą około 0,5 metra na piksel. Do tej pory orbiter ten przesłał pokaźną liczbę obrazów – w tym także innych rejonów – gdzie widoczna jest działalność człowieka. Także takich, w których pracowali astronauci amerykańskich misji załogowych.

Źródło: LROC Science Blog

Więcej na temat misji LRO można dowiedzieć się z wątku na forum Astronomia Amatorska.  Kapsuła powrotna Łuna 20, credit: NASA SSE Zdjęcie przesłane przez LRO pokazujące lądownik Łuna 20 na  powierzchni Księżyca, credit: NASA/GSFC/Arizona State University Zbliżenie na lądownik Łuna 20, credit: NASA/GSFC/Arizona State  University Łuna 24 widoczna na powierzchni Ksieżyca, credit: NASA/GSFC/Arizona  State University Zbliżenie na Łunę 24, zaznaczonej na zdjęciu przez biały okrąg,  credit: NASA/GSFC/Arizona State University

Comments are closed.