W piątek 26 marca z kosmodromu Esrange, koło szwedzkiej Kiruny, wystartowała rakieta sondażowa Maxus-8 należąca do Europejskiej Agencji Kosmicznej. W 12 minutową podróż zabrała cztery eksperymenty mikrograwitacyjne, a jej start miał miejsce o 14:43 CET. Przyglądał się mu Jean-Jacques Dordain, dyrektor generalny ESA, Simonetta Di Pippo, dyrektorka programu lotów załogowych ESA, Olle Norberg, dyrektor generalny szwedzkiej narodowej rady ds. kosmosu, i Lars Persson, dyrektor Swedish Space Corporation. Obecność oficjeli miała być podkreśleniem znaczenia badań nad mikrograwitacją w Europie i paneuropejską współpracą je umożliwiającą.
Dzięki rozwiniętemu programowi rakiet sondażowych i balonów stratosferycznych (REXUS/BEXUS), ESA ma doskonałe warunki do przeprowadzania badań w stanie bliskim nieważkości. Co więcej, są one niezależne, tańsze i bardziej dostępne od badań na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Małe rakiety sondażowe są powszechnie używane na świecie do badań mikrograwitacyjnych. Cechą szczególną rakiet Maxus jest właśnie jej wielkość – rakieta waży ponad 12 ton i mierzy 17 metrów długości. Stałopędny silnik może wynieść ładunek 800 kg na wysokość 750 km, ponad dwa razy wyżej niż orbita ISS. Obecny start był to ósmym w serii lotów rakiet tego typu.
Rakiety sondażowe pozwalają na niemal natychmiastowe zbieranie wyników eksperymentów. Maxus-8 osiągnął nominalne parametry lotu i po 16 minutach na Ziemię wróciła jej 6,5 metrowa sekcja z eksperymentami. Wylądowała ona na spadochronach około 80 km od Kiruny
{youtube}rdaZthfM9nU{/youtube}
Start rakiety Maxus-8 z bazy Esrange
credit: SSC, Youtube
Na pokładzie rakiety znajdowały się trzy eksperymenty z zakresu materiałoznawstwa i jeden biologiczny. Badano nowe stopy aluminiowo-tytanowe, cząstki niklu wytworzone z par niklu (oba finansowane z programu IMPRESS Komisji Europejskiej) i dyfuzję płynów w stopach metalicznych za pomocą promieni rentgenowskich. Badanie mają pomóc w konstruowaniu efektywniejszych łopat turbin i generatorów, lepszych katalizatorów, czy ogniw paliwowych. Eksperyment biologiczny skupiał się na rejestrowaniu sił w cytoszkieletach komórek korzeni roślin i grzybów, które odpowiadają za wyczuwanie grawitacji przez te organizmy.
Maxus-8 wyniósł także demonstratora technologii. Na wysokości około 150 km od rakiety oddzieliła się Sounding Hypersonic Atmospheric Reentry Kapsule, tj. atmosferyczna hipersoniczna sondażowa kapsuła powrotna. Autonomiczne urządzenie miało pokazać możliwość rozłączania statku w górnych warstwach atmosfery. Pomoże to w projektach przyszłych statków kosmicznych i w lepszym poznaniu fizyki wejścia w atmosferze. SHARK został zbudowany przez włoskie Centro Italiano Ricerche Aerospaziali.
Program Maxus jest finansowany przez ESA w ramach programu badań biologicznych i fizycznych w kosmosie (European Programme for Life and Physical Science in Space, ELIPS). Rakiety i ich wystrzelenie obsługują na zlecenie ESA firmy EADS Astrium i Swedish Space Corporation.
Więcej informacji w biuletynie misji (pdf).
Źródło: esa.int
