{jathumbnail off}Ten artykuł będzie stale uzupełniany w miarę postępu prac. Zapraszamy do relacji na żywo z ostatniego, czternastego dnia (Flight Day 14) w kosmosie misji STS-128. Początek FD14 nastąpi o godzinie 16:59 CEST. Pierwsza próba lądowania przewidywana jest na godzinę 01:09 CEST. Dziś nastąpi również start japońskiej rakiety H-2B z zaopatrzeniowym statkiem HTV. Start planowany jest na godzinę 19:01 CEST. W międzyczasie nastąpi test pieciosegmentowego członu rakiety Ares I (DM-1). Test planowany jest na godzinę 21:00 CEST. Wszystkie wydarzenia można oglądać na NASA TV. Dodatkowe informacje na temat sposobów odbierania NASA TV znajdują się na końcu tego artykułu (w części głównej).
Co za dzień! Trzy wyjątkowo ważne wydarzenia dla astronautyki w odstępie kilku godzin! Wpierw wystartuje japońska rakieta H-2B z automatycznym statkiem zaopatrzeniowym HTV, następnie dojdzie do testu pierwszego stopnia przyszłościowej rakiety Ares-I (test DM-1). Na koniec dnia prom Discovery powróci na Ziemię, kończąc tym samym misję STS-128. Wszystkie te wydarzenia będziemy komentować w tym artykule na żywo.
Godzina 01:30 CEST (11 09 2009)
Odwołana została druga próba lądowania! Powodem jest oczywiście niesprzyjająca pogoda. Tym samym prom Discovery pozostanie na orbicie na następny Flight Day. Następne próby lądowania nastąpią jutro wieczorem. Załoga uda się na spoczynek o godzinie 06:29 CEST a wstanie o 15:29 CEST, zaczynając tym samym Flight Day 15. Na tym kończymy tę relację – zapraszamy ponownie już za kilka godzin.
Godzina 01:22 CEST (11 09 2009)
Zbliża się moment decyzji o lądowaniu dla drugiej i ostatniej dzisiejszej możliwości powrotu promu Discovery na Ziemię. Decyzja zapadnie w ciągu kilku minut.
Godzina 00:26 CEST (11 09 2009)
Trwa ocena warunków pogodowych dla drugiej próby lądowania na Florydzie. Niestety, prognoza wciąż nie jest wystarczająco dobra, aby przeprowadzić próbę lądowania. Jeśli i ta próba lądowania zostanie odwołana, to następne nastąpią dopiero jutro wieczorem.
Godzina 23:26 CEST (10 09 2009)
Pierwsza próba lądowania odwołana! Powodem jest nieodpowiedni stan pogody. Od tej chwili przygotowania trwają do drugiej próby dzisiejszego lądowania, czyli orbity 203 z manewrem deorbitacyjnym o 01:36 CEST i lądowaniem o godzinie 02:43 CEST.
Godzina 23:10 CEST (10 09 2009)
Pogoda się pogorsza na Florydzie – załoga otrzymała rozkaz spowolnienia procedury picia płynów. Jest możliwe, że pierwsza próba lądowania zostanie odwołana. Dowiemy się tego w ciągu kilkunastu najbliższych minut.
Godzina 22:49 CEST (10 09 2009)
Trwa ocena pogody – wciąż jest na granicy akceptowalności. Niemniej jednak załoga dostała rozkaz wypicia dużej ilości płynów, w celu adaptacji do warunków normalnej ziemskiej grawitacji.
Godzina 21:58 CEST (10 09 2009)
Ładownia zamknięta, rozpoczęcie korzystania z alternatywnego systemu oddawania ciepła. Natomiast w komputery pokładowe wgrano program OPS-3, który odpowiada za operacje związane z lądowaniem.
Dzisiejsze okna dla lądowania dotyczą tylko Kennedy Space Center, EDW ma status ‘niedostępne’. I tak wyglądają czasy deorbitacji i zawitania nad KSC dla kolejnych orbit:
Orbita 202:
– deorbitacja o godzinie 23:59
– lądowanie o godzinie 1:05
Orbita 203:
– deorbitacja o godzinie 1:36
– lądowanie o godzinie 2:42
Godzina 21:29 CEST (10 09 2009)
Kontrola lotu poinformowała załogę Discovery, że jest szansa na poprawę pogody na Florydzie. W przygotowaniach do lądowania wydano polecenie zamknięcia ładowni wahadłowca.
Godzina 21:02 CEST (10 09 2009)
Test zakończony sukcesem. Ramię wyposażone w dyspenser CO2 gasi płomienie.
{youtube}rsPnkJ5vLfc{/youtube}
Film z testu DM-1, credits: NASA / SpaceRefOnOrbit
Test DM-1, credits: NASA
Test DM-1, credits: NASA
Godzina 21:00 CEST (10 09 2009)
ODPALENIE!
Godzina 20:59 CEST (10 09 2009)
T-60 sekund. Odezwały się systemy alarmowe informujące o teście. Tuż przed odpaleniem odezwał się system APU, zasilający układ sterowania wektorem ciągu.
Godzina 20:57 CEST (10 09 2009)
I już po ‘final poll’. Mamy GO na test.
Godzina 20:55 CEST (10 09 2009)
Pięć minut do odpalenia. Procedura przebiega normalnie. Za minutę rozpocznie się ‘final poll’.
Godzina 20:50 CEST (10 09 2009)
Test DM-1 wszedł w zaplanowany hold.
Godzina 20:39 CEST (10 09 2009)
Transmisja testu DM-1 na NASA TV rozpocznie się o godzinie 20:50 CEST, a w międzyczasie zapraszamy do zapoznania się z materiałem:
{youtube}OAqcX4GxE1Q{/youtube}
Przygotowania do testu DM-1, credits: NASA / AresTV
Godzina 20:14 CEST (10 09 2009)
Przed chwilą załoga promu Discovery dostała nową prognozę pogody – istnieje ryzyko wystąpienia silniejszych podmuchów wiatru niż dozwolone w regułach ustalonych dla lądowania wahadłowca. Ponadto, lokalne burze mogą się pojawić w regionie KSC na Florydzie, gdzie znajduje się lądowisko promów kosmicznych.
Godzina 19:32 CEST (10 09 2009)
Poniżej prezentujemy nagranie ze startku rakiety H-2B. Start miał miejsce zaledwie 31 minut temu i przebiegł prawidłowo.
{youtube}xQ_QqQEnhcY{/youtube}
Credits: JAXA, NASA TV / issmania3
Godzina 19:21 CEST (10 09 2009)
HTV jest już na wstępnej orbicie. W ciągu najbliższych dni przed dokowaniem przeprowadzone zostaną różne testy oraz doganianie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Planowane dokowanie do ISS – 16 września 2009.
Godzina 19:08 CEST (10 09 2009)
Nastąpiło odrzucenie osłon aerodynamicznych ładunku rakiety H-2B, czyli statku HTV. Nastąpił również koniec pracy pierwszego stopnia, separacja stopni i zapłon drugiego stopnia rakiety.
Godzina 19:04 CEST (10 09 2009)
Start! Japońska rakieta H-2B wznosi się ku orbicie. Systemy pracują prawidłowo, nastąpiło odrzucenie rakiet SRB.
Start rakiety H-2B / Credits – JAXA, NASA TV
Godzina 19:00 CEST (10 09 2009)
Minuta do startu – wszystko działa!
Godzina 18:58 CEST (10 09 2009)
Trzy minuty do startu. Automatyczna sekwencja startowa rakiety H-2B została rozpoczęta.
Godzina 18:52 CEST (10 09 2009)
Kilka informacji na temat statku HTV w formie graficznej:
HTV / Credits – JAXA, NASA TV
Godzina 18:46 CEST (10 09 2009)
15 minut do startu rakiety H-2B. Wszystkie systemy są na GO dla startu.
Godzina 18:20 CEST (10 09 2009)
Według ostatniego raportu – warunki pogodowe w Tanegashima pozwalają na start japońskiej rakiety H-2B w dniu dzisiejszym.
Godzina 18:01 CEST (10 09 2009)
Wydano zgodę na rozpoczęcie finalnego odliczania dla startu japońskiej rakiety H-2B. Start za godzinę, choć pogoda nad wyrzutnią nadal jest pochmurna. Dostępny jest już również webc ast z ośrodka Tanegashima: LINK. W międzyczasie nastąpiła pobudka załogi promu Discovery, która pracuje obecnie nad przygotowaniem wahadłowca do wejścia w atmosferę. Decyzja o próbie lądowania jeszcze nie zapadła.
Rakieta H-2B na stanowisku startowym / Credits – JAXA
Godzina 15:00 CEST (10 09 2009)
Testy systemów komunikacyjnych rakiety H-2B zostały zakończone.
Godzina 14:45 CEST (10 09 2009)
Prognozy pogody dla dzisiejszych prób lądowania promu Discovery nie są jak na razie optymistyczne. W regionie KSC na Florydzie obserwowane jest zachmurzenie oraz burze z wyładowaniami atmosferycznymi. Jeśli pogoda się nie poprawi, trzeba będzie odwołać dzisiejsze próby lądowania. Prom a orbicie może przebywać aż do niedzieli, więc jest jeszcze sporo czasu, w trakcie którego jest szereg potencjalnych możliwości lądowania, nie tylko na Florydzie.
Godzina 13:03 CEST (10 09 2009)
Zbiorniki pierwszego stopnia rakiety H-2B zostały napełnione. Obecnie trwają ostatnie testy i przygotowania do startu rakiety, planowanego na godzinę 19:01 CEST.
Godzina 12:00 CEST (10 09 2009)
Napełnianie zbiorników drugiego stopnia zostało zakończone. System pracuje obecnie w trybie ‘replenish’, który jest odpowiedzialny za uzupełnianie paliwa, które z naturalny sposób paruje w zbiorniku. Zbiorniki pierwszego stopnia – z powodu większej objętości – nadal są napełniane.
Godzina 11:00 CEST (10 09 2009)
Rozpoczęto tankowanie pierwszego oraz drugiego stopnia rakiety H-2B.
Godzina 10:36 CEST (10 09 2009)
Po zabezpieczeniu strefy o promieniu trzech kilometrów wokół wyrzutni, rozpoczęto procedurę tankowania rakiety.
Godzina 9:50 CEST (10 09 2009)
Po analizie warunków pogodowych wydano zgodę na rozpoczęcie tankowania zbiorników pierwszego stopnia ciekłym tlenem i wodorem.
Godzina 4:45 CEST (10 09 2009)
Po dwudziestu pięciu minutach rakieta – wraz z cennym ładunkiem – znalazła się na platform ie startowej.
H-2B na wyrzutni startowej, credits: http://twitpic.com/photos/ShinyaMatsuura
Technicy pracująprzy rakiecie, credits: http://twitpic.com/photos/ShinyaMatsuura
Godzina 4:20 CEST (10 09 2009)
W dniu dzisiejszym z kosmodromu Tanegashima wystartuje rakieta nośna H-2B wraz z japońskim pojazdem towarowym HTV, który dowiezie zaopatrzenie do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Będzie to pierwszy lot zarówno dla pojazdu jak i rakiety, a cała misja stanowi najbardziej ambitny projekt w historii japońskiej agencji kosmicznej JAXA. Rozpoczęto właśnie transport rakiety H-2B na wyrzutnię statową numer dwa.
HTV w drodze na wyrzutnię, credits: Spaceflight Now
Film informujący o planowanym przebiegu misji oraz pracach, który doprowadziły do powstania pojazdu HTV można zobaczyć poniżej:
{youtube}H9fhz_HhZSc{/youtube}
Credits: JAXA
