Jest to drugi z serii artykułów przybliżających okoliczności pierwszej misji załogowej na powierzchnię Srebrnego Globu. Pierwszy można przeczytać pod tym linkiem.
4 października 1957 roku rakieta R-7 umieściła pierwszego sztucznego satelitę na orbicie wokółziemskiej. Ten satelita nosił nazwę Sputnik-1. Ameryka, uważająca siebie za lidera w rozwoju naukowym i technicznym, była zszokowana i nie mogła szybko odpowiedzieć na to wyzwanie, ponieważ ich dwie próby umieszczenia obiektów na orbicie zakończyły się katastrofami.
Był to jeden z kulminacyjnych punktów Zimnej Wojny, ponieważ rosnąca nieufność pomiędzy mocarstwami skutkowała przeświadczeniem o zbliżającej się kolejnej wojnie. Ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych, Dwight Eisenhower nazwał atmosferę panującą w USA “kryzysem sputnikowym”. Jednym z efektów tego kryzysu było utworzenie narodowej amerykańskiej agencji kosmicznej NASA, która swoją oficjalną działalność rozpoczęła 1 października 1958 roku.
Wcześniej jednak, po miesiącach zmagań od wyczynu Rosjan, Explorer 1 stał się pierwszym amerykańskim obiektem umieszczonym na orbicie. Stało się to 1 lutego 1958 roku, a więc prawie pół roku później po pierwszym Sputniku. Nie mniej jednak Amerykanom wreszcie się udało sięgnąć kosmosu. Wcześniej jednak Rosjanie zdążyli wysłać na orbitę Sputnika 2 z pierwszym żywym pasażerem – psem Łajką. Po takich osiągnięciach kolejnym logicznym krokiem było umieszczenie pierwszego człowieka w kosmosie.
Już pod koniec lat 50. oba mocarstwa rozpoczęły własne programy statków załogowych. Pierwszy Amerykański program, nazwany Mercury, był jawny i postępował pod czujnym okiem mediów. Natomiast radziecki program, nazwany Wostok, był tajny i jedynie garstka ludzi o nim wiedziała więcej niż tylko plotki. Pierwszych siedmiu amerykańskich astronautów było znanych, natomiast nazwiska rosyjskich kosmonautów znało niewiele osób związanych z projektem lub z kręgów politycznych.
W międzyczasie Związek Radziecki dokonał następnych wielkich osiągnięć – Łuna 1 przeleciała w odległości prawie 6000 km od Księżyca a Łuna 2 fizycznie zderzyła się ze Srebrnym Globem, stając się pierwszym obiektem wytworzonym przez człowieka umieszczonym na innym ciele niebieskim niż Ziemia. Następnie Łuna 3 przesłała na Ziemię pierwsze zdjęcia drugiej, nigdy nie widzianej przez człowieka, drugiej strony Księżyca. Wszystko to zdarzyło się w 1959 roku.
CDN…