Planeta w M31?

0

Czy w galaktyce Andromedy znajduje się pierwsza (lub druga?) planeta pozasłoneczna odkryta poza nasza Drogą Mleczną? Jest to możliwe!

Kilka dni temu mniej wiarygodne źródła informacyjne plotkowały o pierwszej odkrytej planecie pozasłonecznej w innej niż nasza galaktyce. Jednocześnie brakowało wzmianki w bardziej oficjalnych miejscach w internecie. Wreszcie jednak i takie się pojawiły.

Obiekt PA-99-N2 to jeden z kandydatów mikrosoczewkowania w galaktyce M31, zwanej również galaktyką Andromedy. Tym obiektem jest najprawdopodobniej zwykła gwiazda w tej galaktyce. Ten obiekt, obserwowany z Ziemi, doświadcza zjawiska mikrosoczewkowania grawitacyjnego z pewnymi odchyleniami (albo też – anomalią) w stosunku do modeli zachowania takich zjawisk.

Co ciekawe, jednym z możliwych wytłumaczeń takich odchyleń jest istnienie i interakcja dużej planety, około 6 razy masywniejszej od Jowisza!

Pierwsze informacje o tym obiekcie wraz z podejrzeniami co do istnienia planety pojawiły się już w 2003 roku. Niedawno pojawiła się kolejna publikacja, która opisuje możliwości detekcyjne planet w galaktyce Andromedy poprzez technikę mikrosoczewkowania grawitacyjnego. Wniosek z tej pracy jest taki, że odbiegające od standardowych zachowanie się PA-99-N2 może być wynikiem istnienia egzoplanety.

W wyniku tych publikacji, egzoplaneta uzyskała status niepotwierdzonej w katalogu exoplanets. Nazwa tej planety to PA-99-N2b.  Planeta, jeśli istnieje, ma masę około 6,34 masy Jowisza i krąży wokół gwiazdy o masie około 0,5 masy Słońca. Niestety dodatkowych informacji brak – jak również potwierdzenia, na którym pewnie astronomowie się teraz skupią.

Galaktyka Andromedy, zwana również M31, jest najbliższą nam dużą spiralną galaktyką i członkiem tzw. grupy lokalnej galaktyk, w skład której wchodzi również nasza Droga Mleczna. Jest to też najbliższa galaktyka podobna do naszej. Odległość od Drogi Mlecznej do M31 to około 2,5 miliona lat świetlnych, czyli bardzo blisko w skali całego Wszechświata. Z tego powodu jest bardzo popularnym celem do różnych programów obserwacyjnych, w tym i wspomnianego mikrosoczewkowania grawitacyjnego (w wersji ‘pikselowej’).

Oczywiście, o potwierdzenie obserwacji będzie bardzo trudno. Zjawiska mikrosoczewkowania nie są częste – a te dla tego samego obiektu zdarzają się naprawdę rzadko.

Kto wie, może na egzoksiężycu tej planety pozasłonecznej i pozagalaktycznej ‘ktoś’ obserwuje naszą Drogę Mleczną (która z pewnością jest dużym obiektem na andromedańskim niebie) i się zastanawia, czy jest tam ktoś?

Kilkanaście lat temu, w 1996 roku, zaobserwowano podobne zjawisko – znacznie ‘głębiej’ we Wszechświecie. Obiekt nazywa się Q0957+561. Można o tym przeczytać pod tym linkiem: http://www.extrasolar.net/planettour.asp?PlanetID=74

Odkrycie w M31 może być zatem pierwszym albo i drugim zjawiskiem takiego rodzaju.

Źródła informacji:
http://en.wikipedia.org/wiki/Microlensing

Praca z 2003 roku:http://www.iop.org/EJ/abstract/0004-637X/601/2/845/
Publikacja z 2009 roku:http://arxiv.org/abs/0906.1050
Dane o planecie:http://exoplanet.eu/star.php?st=PA-99-N2
więcej informacji o M31 można znaleźć tutaj:
http://en.wikipedia.org/wiki/Andromeda_Galaxy

Comments are closed.