W 2022 roku na pustyni Atakama w Chile na wysokości około 3000 m n.p.m. stanie największy optyczny teleskop na Ziemi – Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski. Teleskop będzie zajmował powierzchnię połowy stadionu piłkarskiego.
Gigantyczny teleskop będzie zajmował powierzchnię połowy stadionu piłkarskiego i zostanie wyposażony w pięć zwierciadeł, w tym główne o średnicy aż 39 metrów. Umożliwi to dokładniejsze obserwacje Wszechświata, w tym badania ciemnej materii, zaglądanie w przeszłość galaktyk czy też poszukiwania planet wielkości Ziemi, na których może istnieć życie. Na lokalizację teleskopu wybrano górę Cerro Armazones na wysokości 3060 m n.p.m., znajdującą się̨ w centralnej części pustyni Atakama w Chile, czyli w jednym z najsuchszych obszarów na świecie.
Jesteśmy dumni, że Polacy zostali zaangażowani w budowę tak ważnego dla ludzkości urządzenia, tym bardziej, że jest to największe i najbardziej odpowiedzialne zadanie, jakie do tej pory realizowały polskie podmioty – mówi dr Aleksandra Bukała, dyrektor generalna SENER Polska. O udziale w tym projekcie zadecydowało nasze dotychczasowe doświadczenie w projektowaniu i produkcji precyzyjnych komponentów m.in. dla sond kosmicznych czy lądowników marsjańskich. Przy realizacji zadań będziemy współpracować z polskimi partnerami – dodaje dr Bukała.
Nad Wisłą powstaną m.in. urządzenia służące do montażu zwierciadła z mechanizmem pozycjonującym na strukturze teleskopu, komponenty wykorzystywane do transportu zwierciadeł pomiędzy Europą a Ameryką Południową oraz specjalne ochrony zwierciadeł przed uszkodzeniem. Projekt realizowany jest pod nadzorem hiszpańskiego oddziału firmy SENER, który jest sygnatariuszem kontraktu. Łącznie prace potrwają 6 lat, z czego w Polsce maksymalnie 4 lata.
Jest to pierwsze tak duże zlecenie dla ESO, które realizowane będzie w Polsce, tym bardziej ważne, że nasz kraj wpłaca w tym roku 8 mln euro opłaty członkowskiej do organizacji – mówi Ilona Tobjasz, Oficer Łącznikowy ESO w Polsce. Dodaje, że teleskop będzie posiadał 5 zwierciadeł, z których największe składać się będzie z prawie ośmiuset sześciokątnych elementów, każdy o średnicy 1,4 m ułożonych w grupach po siedem, tak, aby utworzyć strukturę wytrzymałą i łatwą w obsłudze przez wiele kolejnych lat działania teleskopu. ESO nazywa to rozwiązanie systemem kwiatów, gdzie każdy moduł składa się z jednego lustra po środku i sześciu je otaczających – dodaje Ilona Tobjasz.
