W kwietniu tego roku nastąpił jeden z najjaśniejszych dotychczas zanotowanych rozbłysków gamma. Rozbłysk został oznaczony jako GRB 130427A.
27 kwietnia 2013 wykryto jeden z najjaśniejszych rozbłysków gamma, oznaczony jako GRB 130427A. Statystycznie wydaje się, że rozbłyski tego typu można zaobserwować średnio dwa razy w ciągu stulecia. Jego obserwacje dostarczyły nowych informacji na temat procesów związanych z powstawaniem bardzo energetycznych rozbłysków.
Podczas eksplozji masywnej gwiazdy promieniowanie o energiach w zakresie MeV jest emitowane przez gorącą materię wokół nowo powstałej czarnej dziury oraz w falach uderzeniowych powstających na skutek wewnętrznych zderzeń w obrębie jej dżetów. Promieniowanie o energiach w okolicach GeV powstaje, gdy dżet zderza się z materią w otoczeniu czarnej dziury, wytwarzając zewnętrzne fale uderzeniowe. GRB 130427A został wykryty przez instrument GBM satelity Fermi (GLAST).
W ciągu trzech sekund rozbłysk osiągnął jedną z największych dotychczas zarejestrowanych jasności. Jednocześnie rozbłysk został namierzony przez satelitę Swift, co pozwoliło na szybkie przeprowadzenie obserwacji naziemnych. Naziemne teleskopy wchodzące w skład zespołu RAPTOR (Rapid Telescopes for Optical Response) w Los Alamos zarejestrowały poświatę optyczną. Jej jasność wyniosła 7 mag, była to druga do do jasności poświata rozbłysku gamma (GRB).
W okresie największej jasności optycznej instrument LAT zaobserwował wzrost energii promieniowania gamma do 95 GeV. Była to najbardziej energetyczna emisja z GRB jaką do tej pory zarejestrowano. Do tej pory uważano, że emisja optyczna pochodzi z wewnętrznych fal uderzeniowych. Jednak aktualne wyniki pokazały, że musi pochodzić z fal zewnętrznych, produkujących też promieniowanie gamma o największych energiach. LAT obserwował GRB 130427A przez ponad 20 godzin, dłużej niż inne rozbłyski gamma.
Odległość do rozbłysku została wyznaczona na 3,8 mld lat świetlnych, czyli relatywnie blisko. Analiza danych z satelity Swift i obserwacji naziemnych pokazała jednak, że jego właściwości były podobne do rozbłysków odległych. Ponadto rozbłysk został wykryty przez satelitę NuSTAR. Były to pierwsze obserwacje GRB w zakresie twardego promieniowania rentgenowskiego.
(PFA, Fermi)
{module [346]}
