Kometa C/2013 E4 – spoza Układu Słonecznego?

0

Czy kometa C/2013 E4 PANSTARRS-LINEAR jest pierwszą znaną kometą pochodzącą spoza Układu Słonecznego? Analiza orbity oraz obecna lokalizacja komety mogą sugerować taką możliwość.

Do odkrycia komety C/2013 E4 PANSTARRS-LINEAR doszło 7 marca 2013 roku przez dwa niezależne programy obserwacyjne (PANSTARRS i LINEAR) w odstępie zaledwie kilkunastu minut. W momencie odkrycia ta kometa miała jasność zaledwie +27,2 magnitudo, ale zauważono wyraźne rozmycie obiektu, co zaciekawiło astronomów. Jest to jedna z najsłabszych komet, jakie kiedykolwiek zaobserwowano. Zdjęcie w galerii tego artykułu prezentuję tę kometę, zaobserwowaną przez jeden z teleskopów ESO. Zdjęcie pochodzi z 15 marca 2013.

Szybkie porównanie uzyskanych zdjęć oraz dalszy ruch komety w ciągu następnych 10 dni wykazał, że C/2013 E4 PANSTARRS-LINEAR znajduje się w tej chwili pomiędzy orbitą Urana i Neptuna, w odległości około 28,5 jednostki astronomicznej. Jest to jedno z najdalszych odkryć komet, jakie kiedykolwiek nastąpiło w historii astronomii. Wynika z tego, że kometa C/2013 E4 PANSTARRS-LINEAR jest największą kometą jaką kiedykolwiek poznano – średnica jej jądra jest oceniana na 75-110 km. Jest to ponad sto razy więcej od typowej komety, np. C/2011 L4 PANSTARRS, która na początku marca przeszła przez peryhelium.

{module [346]}

Te wszystkie dane skłoniły astronomów do dokładnej analizy orbity tej komety. Wstępne wyniki analiz zostały opublikowane dosłownie kilkanaście godzin temu i są fascynujące. Jeśli w wyliczeniach orbity nie popełniono błędu i dalsze obserwacje potwierdzą ten fakt, to C/2013 E4 PANSTARRS-LINEAR będzie pierwszą udokumentowaną kometą pochodzącą spoza Układu Słonecznego.

W tej chwili wydaje się, że kometa C/2013 E4 PANSTARRS-LINEAR nadleciała do Układu Słonecznego z gwiazdozbioru Łabędzia, dość blisko ogólnego kierunku, który obserwuje teleskop kosmiczny Kepler. Jest więc możliwe, choć jeszcze tego nie udowodniono, że kometa C/2013 E4 PANSTARRS-LINEAR pochodzi z jednego ze znanych już układów planetarnych, wykrytych przez misję Kepler.

W spektrum komety C/2013 E4 PANSTARRS-LINEAR wykryto brak cyjanu przy jednoczesnej obserwacji wielu linii od wodorku azotu. Zaobserwowano także małą ilość węgla i sporą ilość czystej wody. Sugeruje to bardzo zaawansowany wiek tej komety, być może ponad sześć miliardów lat. Przypadek ten może rodzić skojarzenia z kometą 96P/Machholz 1, która w związku z tym także może pochodzić spoza Układu Słonecznego, chociaż nie jest to do końca pewne. W jej spektrum również wykryto pewne „anomalie”, dość podobne do opisywanej w tym artykule C/2013 E4 PANSTARRS-LINEAR. Nie oznacza to jednak, że obie komety pochodzą z tego samego źródła.

W najbliższych tygodniach rozpocznie się bardzo intensywna kampania obserwacyjna komety C/2013 E4 PANSTARRS-LINEAR, która będzie trwać przynajmniej do osiągnięcia peryhelium przez ten obiekt. Do przelotu tej komety w pobliżu Słońca dojdzie w lutym 2015 roku. Kometa zbliży się na minimalną odległość około 0,2 jednostki astronomicznej od Ziemi, stając się obiektem o jasności około -14 magnitudo i ogonie o długości ponad 150 stopni.

(SN, NSF, PFA, NASA, ESA, CNN, IAU, IAF, IAC, CNSA)

Uwaga – powyższy tekst jest żartem związanym z pierwszym kwietnia. Niemniej jednak czekamy na taką kometę!

{module [346]}

Comments are closed.