Chandra – mozaika centrum Drogi Mlecznej

0

Z okazji 10 lat badań naukowych z użyciem Obserwatorium Chandra zaprezentowana została nowa wersja panoramicznej mozaiki centralnego obszaru Drogi Mlecznej.

Mozaika pokazuje złożoność środowiska centrum naszej Galaktyki. Powstała z 88 pół obrazowanych w zakresie różnych energii promieniowania rentgenowskiego za pomocą instrumentu ACIS.

Rozproszona emisja rentgenowska jest produkowana przez gaz podgrzany do temperatury wielu milionów stopni Celsjusza. Podgrzanie gazu wywołało kilka czynników. Po pierwsze jego wysoka temperatura jest wywołana przez silnie wiatry gwiazdowe produkowane przez młode, masywne gwiazdy. W centrum Galaktyki gwiazdy masywne spotykane są częściej niż w innych jej częściach. Gaz podgrzały też wybuchy supernowych, oraz rozbłyski produkowane przez supermasywną czarną dziurę odpowiadającą źródłu radiowemu Sagittarius A (Sgr A). Dane z Chandry i innych satelitów rentgenowskich wykazały, że wytwarza ona silne rozbłyski rentgenowskie co 50 i około 300 lat.

Wokół Saggittariusa A widać kilka filamentów jasnych w zakresie rentgenowskim. Mogą to być duże struktury magnetyczne oddziaływujące ze strumieniami energetycznych cząstek wytwarzanych przez gwiazdy neutronowe. Mogą też być związane z silnymi flarami występującymi na masywnych gwiazdach.

Na mozaice widać też setki źródeł punktowanych. Są to głównie rentgenowskie układy podwójne. W układach takich normalnym gwiazdom towarzyszą białe karły, gwiazdy neutronowe lub czarne dziury. Emisja rentgenowska powstaje w obrębie dysków akrecyjnych formowanych z materii pobieranej prze te kompaktowe obiekty z ich gwiazd-towarzyszy.

Chandra jest potężnym narzędziem umożliwiającym badania centralnych regionów Drogi Mlecznej, ponieważ promieniowanie rentgenowskie przenika przez pył utrudniający obserwacje w innych zakresach.

Na zaprezentowanym obrazie emisję rentgenowską o najwyższej rejestrowanej energii zaznaczono kolorem niebieskim. Emisję w zakresie energii średnich zaznaczono na zielono, a o energiach najniższych – na czerwono.

(NASA)

Comments are closed.