{jathumbnail off}Ten artykuł będzie stale uzupełniany w miarę postępu prac. Zapraszamy do relacji na żywo z piętnastego dnia (Flight Day 15) w kosmosie misji STS-128. Początek FD15 nastąpi o godzinie 15:29 CEST. W trakcie tego dnia nastąpią kolejne próby zakończenia misji. Na dziś przewidywane są cztery możliwości lądowania. Misję można oglądać na NASA TV. Dodatkowe informacje na temat sposobów odbierania NASA TV znajdują się na końcu tego artykułu (w części głównej).
Godzina 03:15 CEST (12 09 2009)
W części głównej artykułu prezentujemy nagranie lądowania promu Discovery dla misji STS-128. Trwają procedury post-landing. Załoga otrzymała już rozkaz opuszczenia swoich foteli oraz rozpięcia skafandrów kosmicznych. Pojazdy z obsługi naziemnej powoli podjeżdżają do promu. Za kilkadziesiąt minut załoga powinna wyjść z promu do CTV – Crew Transfer Vehicle, gdzie czekają lekarze w celu wykonania pierwszych testów medycznych. Na tym kończymy tę relację. Dziękujemy wszystkim za odwiedziny artykułów – relacji na żywo. Następna misja promu – STS-129 – planowana jest na 12 listopada 2009 roku. Na orbitę poleci wtedy prom Atlantis. Celem będzie także Międzynarodowa Stacja Kosmiczna.
Wcześniej, już 17 września, japoński automatyczny statek zaopatrzeniowy HTV zbliży się i zostanie połączony z ISS.
{youtube}x9ii_L4CrnQ{/youtube}
Lądowanie promu Discovery – misja STS-128 / Credits – NASA TV
Godzina 02:59 CEST (12 09 2009)
Wheels stop! Prom zatrzymał sie na Ziemi. Tym samym kończy się misja STS-128. W części głównej artykułu prezentujemy kilka zdjęć z lądowania i niebawem umieścimy nagranie. Zaczynają się procedury post-landing.
Lądowanie promu Discovery / Credits – NASA TV
Godzina 02:53 CEST (12 09 2009)
Lądowanie! Discovery na Ziemi!
Godzina 02:52 CEST (12 09 2009)
Runway in sight! Dowódca misji Frederick Sturckow sygnalizuje, że widzi pas, na którym będzie lądować prom.
Godzina 02:50 CEST (12 09 2009)
Trzy minuty do lądowania. Prom jest doskonale widoczny na obrazach przesłanych przez NASA TV i podąża po ściśle wyznaczonej trajektorii lotu, która zaprowadzi wahadłowiec na pas lądowy.
Discovery nad Edwards / Credits – NASA TV
Godzina 02:48 CEST (12 09 2009)
Wahadłowiec Discovery zbliża się do bazy Edwards. Wysokość – poniżej 20 km. Jest już widoczny na obrazach telewizyjnych z kamer zainstalowanych w bazie.
Godzina 02:46 CEST (12 09 2009)
Prom przekracza właśnie wybrzeże Kalifornii. Siedem minut do lądowania.
Godzina 02:43 CEST (12 09 2009)
Discovery otrzymuje już dane drogą radiową z bazy Edwards. 10 minut do lądowania.
Godzina 02:37 CEST (12 09 2009)
16 minut do lądowania. Prom w świetnym stanie przechodzi przez atmosferę zbliżając się do lądowania.
02:36 CEST – prom zbliża się do wybrzeży Kalifornii / Credits – NASA TV
Godzina 02:34 CEST (12 09 2009)
Przez ostatnie kilkanaście minut trwała dyskusja na temat potencjalnej zmiany pasa lądowego (czyli lądowania na tym samym pasie, ale od drugiej strony). Zadecydowano jednak na pozostanie przy poprzedniej decyzji – lądowaniu na pasie 22. 19 minut do lądowania.
Godzina 02:30 CEST (12 09 2009)
Discovery jest na odpowiedniej trajektorii – rozpoczął się pierwszy z zakrętów promu na skrzydło (75 stopni na lewo). 23 minuty do lądowania.
Godzina 02:23 CEST (12 09 2009)
Nastąpiło entry interface – czyli pierwsze mierzalne zetknięcie promu z ziemską atmosferą.
Godzina 02:20 CEST (12 09 2009)
Prom przechodzi na OPS-304, czyli program odpowiedzialny za lot wahadłowca w atmosferze. 33 minuty do lądowania, 2 minuty do entry interface.
Godzina 02:14 CEST (12 09 2009)
39 minut do lądowania – za mniej niż 10 minut prom powinien przejść przez tzw entry interface, czyli moment pierwszego odczuwalnego zetknięcia się promu z atmosferą. Od tego momentu załoga zaczyna odczuwać przeciążenia.
02:14 CEST – Discovery nad południowym Pacyfikiem, nieopodal Nowej Zelandii / Credits – NASA TV
Godzina 02:09 CEST (12 09 2009)
Nastąpił udany zrzut zbędnego paliwa z przedniego systemu silniczków manewrowych promu. 44 minuty do lądowania.
Godzina 02:01 CEST (12 09 2009)
52 minuty do lądowania. Wszystko przebiega sprawnie. Prom Discovery obecnie znajduje się na południowy zachód od Australii.
Godzina 01:48 CEST (12 09 2009)
Deorbit burn! Discovery zwalnia i wraca na Ziemię! Lądowanie o godzinie 02:53 CEST.
Godzina 01:43 CEST (12 09 2009)
Cztery minuty do odpalenia silników OMS. W międzyczasie w bazie Edwards rusza konwój pojazdów, które zajmą się promem po wylądowaniu.
Konwój pojazdów w bazie Edwards / Credits – NASA TV
Godzina 01:29 CEST (12 09 2009)
18 minut do manewru deorbitacyjnego. Prom Discovery ustawia się właśnie w prawidłowej orientacji do odpalenia silników OMS.
Godzina 01:14 CEST (1209 2009)
Załoga promu Discovery przed chwilą otrzymała pozwolenie na wykonanie manewru zejścia z orbity. Manewr ten nastąpi o godzinie 01:47 CEST i sprowadzi prom na Ziemię. Załoga otrzymała też prognozę pogody na moment lądowania – m. in. Słońce będzie ledwo 14 stopni nad horyzontem, ale będzie za chmurami. Nie będzie zatem przeszkadzać w lądowaniu.
Godzina 00:48 CEST (12 09 2009)
Załoga dostała pozwolenie na picie płynów. W ciągu najbliższych kilkudziesięciu minut astronauci będą pić wodę i soki oraz spożywać tabletki solne w celu adaptacji do warunków normalnej grawitacji.
Godzina 23:56 CEST (11 09 2009)
Do lądowania pozostały dwie godziny i 57 minut. Przygotowania przebiegają sprawnie.
Godzina 23:39 CEST (11 09 2009)
Trwają przygotowania do lądowania promu. W części głównej artykułu prezentujemy mapkę podejścia promu do lądowania w bazie Edwards.
Podejście do lądowania do bazy Edwards / Credits – NASA TV
Godzina 22:46 CEST (11 09 2009)
Dlaczego zdecydowano się na lądowanie promu w bazie Edwards już dziś, skoro prom może przebywać na orbicie aż do niedzieli? Prognozy pogody przewidują silny wiatr jutro w bazie Edwards oraz nadal złe warunki na Florydzie. W niedzielę warunki mogą być podobne. Jeśli prom do tego czasu pozostałby na orbicie, oznaczałoby to duże prawdopodobieństwo skorzystania z zapasowego lądowiska dla promów w White Sands Space Harbor. Nie jest to preferowane rozwiązanie, bowiem może doprowadzić do uszkodzenia promu oraz znacznego opóźnienia w sprowadzeniu wahadłowca z powrotem na Florydę.
Godzina 22:20 CEST (11 09 2009)
Drzwi ładowni są już zamykane – tak, aby załoga promu miała później więcej czasu na inne czynności. Pogoda nad i w okolicy bazy Edwards w Kalifornii jest stabilna.
Godzina 22:18 CEST – pogoda nad bazą Edwards w Kalifornii / Credits – NASA TV
Godzina 21:38 CEST (11 09 2009)
Edwards! Kontrola misji odwołana drugą próbę lądowania na Florydzie. Lądowanie odbędzie się dla orbity 219. Manewr deorbitujący – godzina 01:47 CEST. Lądowanie – godzina 02:53 CEST. Zamknięcie drzwi ładowni nastąpi około północy naszego czasu.
Godzina 21:13 CEST (11 09 2009)
Zbliża się czas decyzji zamknięcia drzwi ładowni promu dla drugiego podejścia do lądowania na Florydzie. Możliwe, że wydany zostanie rozkaz zamknięcia ładowni, niezależnie od warunków pogodowych, bowiem załoga może się przygotowywać tym samym do lądowania w bazie Edwards dla kolejnej, późniejszej orbity.
Godzina 20:43 CEST (11 09 2009)
Dodatkowy czas, jaki załoga promu Discovery spędza na orbicie jest bardzo pracowity. Dowódca misji Rick Sturckow i pilot Kevin Ford trenują na symulatorze lądowań.
Godzina 19:55 CEST (11 09 2009)
Pierwsza próba lądowania odwołana. Kontrola misji w Houston zadecydowała, że pogoda przekracza dozwolone warunki i nie ma szans na poprawę. Oznacza to, że prom nie zamknie drzwi od ładowni około godziny 20:00 CEST oraz załoga nie ubierze się w skafandry ACES. Od tej chwili trwają przygotowania i analizy warunków pogodowych dla drugiego podejścia na Florydę (Orbita 218 – lądowanie w KSC na Florydzie. Manewr deorbitujący – godzina 00:17 CEST. Lądowanie – godzina 01:23 CEST). Jeśli pogoda się nie poprawi, prom zostanie sprowadzony do bazy Edwards w Kalifornii podczas orbity 219 lub 220.
Godzina 19:32 CEST (11 09 2009)
Około 30 minut do decyzji zamknięcia drzwi ładowni dla ewentualnej pierwszej próby lądowania na Florydzie. Jak na razie pogoda w okolicy KSC na Florydzie obfituje w negatywne raporty – takie jak występowanie piorunów w bliskiej odległości od pasa lądowego w KSC, co praktycznie przekreśla szansę na sprowadzenie promu dla pierwszej próby.
Godzina 19:09 CEST (11 09 2009)
Za chwilę w powietrze na Florydzie wzniesie się astronauta Steve Lindsey, który z pokładu samolotu Shuttle Training Aircraft będzie badać stan pogody wokół pasa lądowego. Pogoda jak na razie jest bardzo zmienna dla Florydy i raczej nie pozwalająca na lądowanie promu kosmicznego. Plan działania na najbliższe godziny jest następujący – jeśli okaże się, że pogoda się nie poprawia dla pierwszej możliwości powrotu na Ziemię, to załoga promu Discovery nie otrzyma rozkazu ubierania się w skafandry ACES, co nastąpi orbitę (i około 90 minut) później. Następnie, jeśli i w trakcie drugiej możliwości powrotu na Florydę (orbita 218) pogoda się nie poprawi, to prom zostanie skierowany do bazy Edwards w Kalifornii (gdzie warunki pogodowe przez cały czas dziś są odpowiednie).
Godzina 15:39 CEST (11 09 2009)
Nastąpiła pobudka załogi. Astronauci juz przystąpili do prac związanych z promem. Około godziny 18:50 CEST powinni zacząć przygotywać prom do wejścia w atmosferę.
Godzina 14:44 CEST (11 09 2009)
Za czterdzieści pięć minut zacznie się Flight Day 15 – dodatkowy dzień w kosmosie. Wczoraj, podczas Flight Day 14, zadecydowano o anulowaniu prób lądowania promu Discovery na Florydzie. Powodem była niesprzyjająca pogoda.
Na dziś przewidziano cztery próby lądowania – dwie na Florydzie i dwie w bazie Edwards w Kalifornii. Prognoza pogody na Florydzie jest wciąż niesprzyjająca – możliwe, że prom wyląduje dziś po drugiej stronie USA.
Oto dane dla poszczególnych prób lądowania:
- Orbita 217 – lądowanie w KSC na Florydzie. Manewr deorbitujący – godzina 22:41 CEST. Lądowanie – godzina 23:48 CEST.
- Orbita 218 – lądowanie w KSC na Florydzie. Manewr deorbitujący – godzina 00:17 CEST. Lądowanie – godzina 01:23 CEST.
- Orbita 219 – lądowanie w bazie Edwards w Kalifornii. Manewr deorbitujący – godzina 01:47 CEST. Lądowanie – godzina 02:53 CEST.
- Orbita 220 – lądowanie w bazie Edwards w Kalifornii. Manewr deorbitujący – godzina 03:27 CEST. Lądowanie – godzina 04:28 CEST.
O programach i sposobach oglądania NASA TV można przeczytać pod tym linkiem: LINK
Wątek związany z misją STS-128 można znaleźć pod tym linkiem: LINK (forum A4U)
Inny wątek na temat misji STS-128: LINK (forum A-F)
FD15 komentowany będzie od tego miejsca: LINK
